Status verplichte AOV

Het is al jaren een onderwerp dat de gemoederen bezighoudt: de verplichte AOV voor zelfstandigen. Uit een onderzoek van ZZP Nederland blijkt dat 81 procent van alle zelfstandigen tegen een verplichte AOV is. Toch komt de verplichte AOV voor zelfstandigen eraan. Het verplichten van een AOV aan zzp’ers heeft twee belangrijke redenen. Overlegpartijen geven als eerste reden dat het niet redelijk is dat kosten en risico’s van onverzekerden door de samenleving worden gedragen. Immers, als een zzp’er geen inkomen meer heeft door arbeidsongeschiktheid en hij is niet verzekerd, dan valt hij terug op sociale verzekeringen. Slechts een op de vijf zzp’ers verzekert zich nu tegen arbeidsongeschiktheid. De reden ligt in het feit dat verzekeraars nu geen acceptatieplicht hebben. Dus zelfstandigen kunnen worden geweigerd op medische gronden. Maar er is voornamelijk een drempel vanwege de hoge premie. Veel zzp’ers kiezen er daardoor bewust voor om onverzekerd te blijven.

Als tweede reden geeft de overheid aan dat ze schijnzelfstandigheid wil voorkomen. Door een AOV voor zzp’ers verplicht te stellen, wordt een oneerlijke concurrentiepositie voorkomen. De kans op schijnzelfstandigheid neemt af. Het loont namelijk niet meer om zzp’er te worden als je slechts één opdrachtgever hebt en ook nog een verplichte AOV moet betalen. Dan kun je beter in loondienst blijven, zo is de gedachte.Het is nog niet helemaal duidelijk hoe de verplichte verzekering eruit gaat zien. Als je het aan ZZP Nederland vraagt, dan bestaat de verzekering uit een collectieve basisvoorziening voor alle werkenden. Dus ook voor niet-zzp’ers. ZZP Nederland ziet het voor zich als een basisuitkering met een wachttijd van twee jaar en een uitkering tot de AOW-leeftijd. Er zou dan sprake moeten zijn van volledige acceptatie en geen uitsluitingen.

‘Kabinet komt volgend jaar met invulling’

Nog veel vragen

De vraag is natuurlijk wat er gaat gebeuren met de verplichte AOV. Als die er komt in de vorm die Stichting van de Arbeid vormgeeft, dan heeft dit gevolgen voor dergelijke nieuwe initiatieven, maar ook voor de bestaande verzekeringsmarkt. Want komt er een overgangsregeling of kunnen bestaande verzekeringsvormen blijven bestaan? En wat gebeurt er met zzp’ers met een hoog inkomen? Kunnen zij zich dan vrijwillig bijverzekeren? De Stichting van de Arbeid geeft wel aan dat er ruimte moet zijn voor dergelijke eigen keuzes.

Kabinet komt volgend jaar met invulling

Inmiddels heeft het kabinet aangekondigd het komende jaar te komen met een invulling van een arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen. Die verzekering wordt op zijn vroegst in 2027 ingevoerd. Er dient nog verdere uitwerking plaats te vinden op twee onderdelen (opt-out en Onderling Waarborgfonds). Minister Van Gennip denkt wel al dat de de kring van verzekerden kan worden verruimd: “Ook resultaatgenieters, meewerkend partners en directeur-grootaandeelhouders kunnen worden opgenomen in de kring van verzekerden, conform het advies van de Stichting van de Arbeid.”

(bron VVP)